Năm học 2024-2025, học sinh từ lớp 1 đến lớp 12 sẽ học theo chương trình giáo dục phổ thông mới, ở cấp trung học phổ thông sẽ có rất nhiều thay đổi.
Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2022 đã diễn ra vào các ngày 7-8/7. Ngày 24/7, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố kết quả và phổ điểm ở tất cả các môn thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2022.
Theo đánh giá, nhận xét của các chuyên gia kết quả thi tốt nghiệp năm nay, với phổ điểm như vậy cho thấy nhiều điểm tích cực, đáng ghi nhận. Phổ điểm đều và khá đẹp nằm ở tổ hợp A00 (Toán, Lý, Hóa).
Người viết cho rằng việc giữ kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông là đúng theo Luật Giáo dục 2019 nhưng cần có những thay đổi để mang đúng nghĩa kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông, thực chất, đem lại niềm tin trong nhân dân.
Và, mong Bộ sớm công bố phương án thi tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025 (học sinh học theo chương trình giáo dục phổ thông mới 2018) để có sự định hướng dạy và học từ giáo viên, học sinh.
Mong Bộ sớm công bố phương án thi tốt nghiệp trung học phổ thông ở năm 2025
Theo thông tin từ Bộ Giáo dục và Đào tạo, kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông cơ bản giữ ổn định trong các năm 2023, 2024 và sẽ có sự điều chỉnh vào năm 2025 khi học sinh lớp 12 đã học theo chương trình giáo dục phổ thông mới 2018.
Người viết có một số kiến nghị về kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông ở các năm tiếp theo để kỳ thi được tổ chức nhẹ nhàng, tiết kiệm và đạt mục tiêu đề ra.
Thứ nhất, đề thi nên có mức độ phân hóa hơn
Điểm chuẩn vào từng trường đại học được thông tin nhiều trên các phương tiện thông tin, một số ngành có điểm chuẩn 29,95 điểm; có trường đại học, nếu không tính điểm ưu tiên thì mỗi môn phải đạt 9,98 điểm mới đỗ.
Một số môn có điểm tăng đột biến như môn Lịch sử, Anh văn,… làm nhiều người nghi ngại về đề thi có phần dễ, không đúng mức độ phân hóa học sinh.
Người viết mong Bộ Giáo dục và Đào tạo có những chỉ đạo rõ ràng về đề thi đảm bảo cấu trúc, ma trận, tránh vì thành tích mà làm cho đề thi dễ hơn, không phân hóa học sinh, không công bằng cho các em.
Thứ hai, kiến nghị bỏ “phao cứu sinh” thi tốt nghiệp trung học phổ thông
Cách thức xét tốt nghiệp cho học sinh lớp 12 theo công thức 70% dựa vào điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông, 30% dựa vào điểm trung bình học bạ lớp 12 của thí sinh. Các chuyên gia cho rằng, 30% điểm học bạ trên đây được coi là “phao cứu sinh” trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông.
Chính vì “phao cứu sinh” này phát sinh nhiều “oái ăm” trong nâng, sửa điểm học bạ, tỷ lệ đỗ tốt nghiệp trung học phổ thông gần 100%.
Hiện nay, theo Luật Giáo dục năm 2019, học sinh học hết chương trình trung học phổ thông đủ điều kiện dự thi theo quy định nhưng không dự thi hoặc thi không đạt yêu cầu thì được hiệu trưởng nhà trường cấp giấy chứng nhận hoàn thành chương trình giáo dục phổ thông.
Vì thế, đến giai đoạn hiện nay vẫn giữ “phao cứu sinh” 30% điểm học bạ để tính xét tốt nghiệp là không cần thiết, khiến các trường nâng, sửa điểm, “làm đẹp” học bạ, chạy theo thành tích, cần được loại bỏ trong các năm tiếp theo.
Thứ ba, kiến nghị từng bước giao địa phương tổ chức thi, xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông
Theo quy định hiện nay, các trường đại học đã được giao quyền tự chủ trong phương án tuyển sinh, thực tế các trường đại học cũng đã linh động, đa dạng hình thức tuyển sinh.
Vì thế, người viết cho rằng kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông chỉ nên làm mục đích xét công nhận tốt nghiệp cho học sinh và tổ chức một cách hết nhẹ nhàng, không gây áp lực lớn lên học sinh, áp lực ngân sách.
Người viết kiến nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo nghiên cứu phương án từng bước giao các địa phương tổ chức thi, xét tốt nghiệp trong các năm tiếp theo.
Thứ tư, mong Bộ sớm công bố phương án tổ chức kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025
Năm học 2024-2025, toàn bộ học sinh từ lớp 1 đến lớp 12 sẽ học theo chương trình giáo dục phổ thông mới, ở cấp trung học phổ thông sẽ có rất nhiều thay đổi so với hiện hành về số lượng môn học bao gồm cả môn lựa chọn và bắt buộc,…
Liên quan đến lộ trình thay đổi kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông trong thời gian tới, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cho hay Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ thông báo sớm về công tác thi với chương trình phổ thông mới.
Ông Nguyễn Xuân Thành – Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học cho biết năm 2025, khi học sinh lớp 12 học chương trình phổ thông mới sẽ có phương thức thi mới. “Chúng tôi sẽ tổ chức kỳ thi để làm sao ngày càng tinh gọn hơn và bảo đảm được mục tiêu kỳ thi” – ông Thành cho hay.[1]
Tuy nhiên, đến nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo vẫn chưa công bố phương án thi tốt nghiệp trung học phổ thông theo chương trình mới khiến các giáo viên, phụ huynh và học sinh băn khoăn, khó có định hướng cụ thể khi chọn tổ hợp môn học từ lớp 10 năm học này, vì khi các em chọn tổ hợp môn gần như các em phải học đến lớp 12 khó có sự thay đổi.
Theo người viết, thời gian qua Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có những giải pháp để tổ chức kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông nghiêm túc được dư luận đồng tình nhưng vẫn cần có thêm một số điều chỉnh để kỳ thi nhẹ nhàng và giảm phần ngân sách cho việc tổ chức kỳ thi.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://nld.com.vn/giao-duc-khoa-hoc/tu-nam-2025-se-thay-doi-cach-thi-tot-nghiep-thpt-20220709201226218.htm
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
Nhật Khoa